Άνδρος

Η Άνδρος είναι το βορειότερο νησί των Κυκλάδων και δεύτερο σε έκταση μετά τη Νάξο. Διοικητικά, αποτελεί επαρχία με τρείς δήμους: της Άνδρου του Κορθίου και της Υδρούσας.

Το όνομα του νησιού προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από το στρατηγό Άνδρο από την Κρήτη, μυθικό οικιστή της μινωικής περιόδου. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές αποδεικνύουν την ύπαρξη ανεπτυγμένων οικισμών από τους μυκηναϊκούς χρόνους ή και παλαιότερα. Το νησί έρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας κατά τη Γεωμετρική Περίοδο (9ος-7ος αιώνας π.Χ.), όπως μαρτυρούν ίχνη οικισμού που σώζονται στη Ζαγορά, στη ΝΔ ακτή του νησιού κοντά στο Ζαγανιάρι.

Πρωτεύουσα της Άνδρου κατά τη διάρκεια της κλασσικής εποχής ήταν η Παλαιόπολη. Η ευημερία της περιόδου αυτής φαίνεται από την πλούσια νομισματοκοπία. Σχετικά ευρήματα μαζί με τον Ερμή της Άνδρου φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο στη Χώρα.

Η Άνδρος, ακολουθώντας μαζί με τα άλλα νησιά του Αιγαίου τη μοίρα της ηπειρωτικής χώρας, βρέθηκε διαδοχικά υπό την κατοχή των Ρωμαίων, των Φράγκων και των Οθωμανών. Από τον 11ο αιώνα μ.Χ. χρονολογούνται οι βυζαντινού ρυθμού εκκλησίες, όπως ο Ταξιάρχης

στο Υψηλού, στη Μελίδα και στη Μεσσαριά και η Κοίμηση της Θεοτόκου στο Μεσαθούρι. Το 14ο αιώνα ιδρύθηκε το μοναστήρι της Αγίας (Ζωοδόχος Πηγή) κοντά στο Μπατσί, ενώ η μονή Αγίου Νικολάου θεμελιώθηκε το 1560 και ανακατασκευάστηκε το 18ο αιώνα.

Η μονή Παναχράντου ιδρύθηκε στα μέσα του l7ου αιώνα. Στην Αγία Τριάδα στο Κόρθι στεγαζόταν από το 1813 το πρώτο προεπαναστατικό σχολείο της Άνδρου, που ιδρύθηκε από το Σαμουήλ Πλασίμη, και το οποίο διαθέτει ανεξάρτητο κτίσμα το οποίο φιλοξενούσε τους δασκάλους καθώς και σημαντική βιβλιοθήκη.

Στις 10 Μαΐου 1821 ο Θεόφιλος Καϊρης ύψωσε το λάβαρο της επανάστασης και έτσι σηματοδοτείται η νεότερη ιστορία του νησιού, κατά την οποία η Άνδρος βρέθηκε στον κολοφώνα της οικονομικής της ευημερίας, χάρη στην ισχυρή ναυτιλία της. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο Ανδριώτης Δημήτρης Μωραϊτης εγκαινίασε τη γραμμή Ελλάδας - Βορείου Αμερικής στις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ το 1939 η Άνδρος ήταν δεύτερη, μετά τον Πειραιά, σε αριθμό νηολόγησης πλοίων.

Φωτογραφίες / Άνδρος